Mpox (Monkeypox) Hakkında Genel Bilgi

Mpox, monkeypox virüsünün neden olduğu bulaşıcı bir hastalıktır. Bu hastalık, püstüler döküntülere ve ateşe neden olur ve Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından salgın veya pandemi potansiyeli taşıyan etkenlerden biri olarak kabul edilmektedir. İlk olarak 1958’de laboratuvar maymunlarında tespit edilen virüs, insanlarda ilk kez 1970 yılında Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nde görülmüştür.

Mpox İçin 2024 Ağustos’unda Halk Sağlığı Acil Durumu Neden İlan Edildi?

Mpox virüsü, zoonotik bir DNA virüsü olup iki ana klada sahiptir: Klad I (Orta ve Doğu Afrika kaynaklı) ve Klad II (Batı Afrika kaynaklı). 2022’deki salgın atağı, Mpox’un daha geniş çapta fark edilmesine neden oldu. 2023 yılında ise Klad 1b adlı yeni bir tür, Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nde ortaya çıkarak yayılımını artırdı. Yüksek ölüm oranı nedeniyle DSÖ, Uluslararası Öneme Sahip Halk Sağlığı Acil Durumu (PHEIC) ilan etti.

Mpox Nasıl Bulaşır?

Mpox virüsü insanlara şu yollarla bulaşır:

• Hasarlı deri veya mukoza yüzeyleri: Ağız, boğaz, burun, göz, üreme organları, anüs.
• Kişiden kişiye bulaşma: Doğrudan cilt teması, solunum damlacıkları, cinsel temas gibi yollarla gerçekleşir. Ayrıca doğum sırasında anneden bebeğe virüs taşınabilir.
• Hayvandan insana bulaşma: Enfekte hayvanların ısırıkları, tırmalamaları veya enfekte hayvanlarla temas sonucu bulaşabilir.
• Kirli nesnelerden bulaşma: Virüs bulaşmış havlular, çarşaflar, giysiler veya enfekte kişilerden kullanılan iğneler aracılığıyla bulaşabilir.

Mpox Belirtileri Nelerdir?

• Kuluçka Dönemi: 7 ila 14 gün (1 ila 21 gün arasında değişebilir).
• Erken Belirtiler: Ateş, boğaz ağrısı, kas ağrıları, baş ağrıları, sırt ağrısı, düşük enerji.
• Lenf Bezlerinin Büyümesi: Genellikle döküntü ile aynı zamanda gelişir.
• Döküntü Oluşumu: Ateşten 1 ila 3 gün sonra başlar, 2 ila 4 hafta sürer. Döküntü yüz, el, ayak, ağız, boğaz, kasık ve genital bölgelerde görülür.
• Tam İyileşme: Genellikle 2 ila 4 hafta içinde gerçekleşir.

Mpox Nasıl Teşhis Edilir?

Mpox teşhisi zordur çünkü birçok diğer enfeksiyon ve cilt sorunları ile karışabilir. Benzer hastalıklar arasında suçiçeği, kızamık, bakteriyel cilt enfeksiyonları, uyuz, herpes, sifiliz ve diğer cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar bulunur. Bu nedenle doğru tanı için laboratuvar testi şarttır. Tercih edilen yöntem, viral DNA’nın gerçek zamanlı polimeraz zincir reaksiyonu (RT-PCR) kullanılarak tespit edilmesidir. En iyi teşhis örnekleri, döküntüden alınan deri, sıvı veya kabuklardan yoğun sürüntülerdir. Deri lezyonları yoksa orofaringeal, anal veya rektal sürüntüler test edilebilir. Kan testi önerilmez.

Laboratuvarımızda  Maymun Çiçeği Virüsü (Mpox) Real-Time PCR Testi Yapılmaktadır. Test hakkında bilgi almak için tıklayınız.

Mpox Nasıl Tedavi Edilir?

Mpox tedavisinin amacı, döküntüleri kontrol altında tutmak, ağrıyı yönetmek ve komplikasyonları önlemektir. Dünya Sağlık Örgütü’ne (DSÖ) göre, çiçek hastalığı için geliştirilen ve bazı ülkelerde onaylanan aşılar ve terapötikler, Mpox tedavisinde kullanılabilir. DSÖ, geçmişte uygulanan çiçek aşısının Mpox’a karşı %85 koruma sağladığını bildirmektedir. Çocukluk çağında çiçek aşısı olanlar ve risk altındaki kişiler bir miktar korumaya sahip olabilir. Ayrıca, yeni geliştirilen ve daha güvenli çiçek aşıları Mpox’a karşı da etkilidir. Mpox hastalarının izolasyon kurallarına uyması, enfeksiyonun yayılmasını önlemek için önemlidir.

Kaynak:

https://www.who.int/health-topics/monkeypox

https://worldhealthorg.shinyapps.io/mpx_global/