HPV NEDİR?
Dünyada kadınlarda görülen rahim ağzı (serviks) kanserlerinin %90’ının nedeni Human Papilloma Virüs (HPV) enfeksiyonudur.
Rahim ağzında yüksek riskli HPV tipleri ile oluşan enfeksiyonlar, gözle görülür ya da hissedilir semptomlar ortaya çıkmadan yıllarca sessiz kalabilir. Bu nedenle düzenli rahim ağzı kanseri taramaları önerilmektedir.
HPV, yaygın olarak cinsel yolla bulaşan ve günümüzde 200’e yakın türü genotiplendirilmiş olan bir virüs ailesidir. Kadınlarda genital siğillere, rahim ağzı, vajina ve vulva kanserine; erkeklerde testis ve penis kanserine yol açabilir. Ayrıca her iki cinsiyette de anüs ve orofaringeal (ağız-boğaz) kanserlere neden olabilir.
HPV Tipi Nedir?
Neden Önemlidir?
HPV tipleri, kansere neden olma risklerine göre sınıflandırılmıştır. Yüksek riskli, orta riskli ve düşük riskli HPV tipleri bulunur. HPV DNA Genotiplendirme testi ile hastanın hangi HPV genotipi ile enfekte olduğu belirlenebilir.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), HPV-DNA genotiplendirme testlerinde PCR yöntemini önermektedir, çünkü:
✔ Daha basit uygulanır.
✔ Hücresel değişiklikler kansere dönüşmeden önce tespit edilebilir.
✔ Daha ekonomik ve yüksek duyarlılığa sahiptir.
Tetra Tıp Laboratuvarı’nda kullandığımız HPV DNA PCR testi, en gelişmiş yöntemlerden biri olup toplam 28 HPV tipini tek tek virüs yüküne göre analiz etmektedir.
HPV DNA PCR Testi Nedir?
HPV PCR Genotiplendirme testi , hastadan alınan genital ,vaginal ya da boğaz sürüntü örnekleri ile yapılan moleküler tanı testidir.
✔ Hastanın HPV ile enfekte olup olmadığını belirler.
✔ Enfeksiyon varsa, hangi HPV tipleri ile bulaş olduğunu gösterir.
✔ Yüksek riskli HPV tespit edilirse, kanser gelişimi başlamadan erken teşhis ve tedavi imkânı sağlar.
HPV DNA PCR Genotiplendirme Testi Hangi HPV Tiplerini Analiz Eder?
Laboratuvarımızda kullanılan HPV DNA PCR testi, günümüzde tüm dünyada en sık rastlanan ve taranan tüm tipleri yani toplam 19 yüksek risk, 9 düşük risk HPV genotipini bir defada test edebilen ve her tipi tek tek teşhis edebilen bir moleküler tanı testidir.
Uyguladığımız HPV PCR testinin diğer testlere göre tanıda sağladığı en büyük avantajı her genotipin teker teker isimlendirilebiliyor olmasıdır. Benzer diğer testler ise genotipleri grup şeklinde tarayabiliyor şöyle ki en fazla tip 16 ve tip 18’i tek tek tespit ederken diğer 12 tipi ise bir arada grup olarak -diğerleri- şeklinde tespit ve rapor edebiliyorlar.
Tetra Tıp Laboratuvarında HPV PCR ile test edilen HPV tipleri aşağıdaki tabloda detaylı olarak verilmiştir.
| Servikal Kanser Riski | İlişkili HPV Genotipi |
| Yüksek risk | 16, 18, 31, 33, 35, 39, 45, 51, 52, 56, 58, 59, 66, 68 |
| Olası Yüksek Risk | 26, 53, 69, 73, 82 |
| Düşük Risk | 6, 11, 40, 42, 43, 44, 54, 61, 70 |
✔ Yüksek riskli HPV tipleri, servikal kanser ve rahim ağzı lezyonlarının en sık rastlanan nedenidir.
✔ HPV tip 16 ve 18, servikal kanserlerin %70’inden sorumludur.
✔ Düşük riskli HPV tipleri (örn. 6 ve 11), genellikle genital siğillere neden olur.
Tetra Tıp Laboratuvarı’nda yapılan HPV PCR Genotiplendirme testi, her genotipi tek tek tespit edebilme avantajına sahiptir. Diğer testler genellikle HPV tiplerini grup halinde tararken, laboratuvarımızda kullanılan test her HPV tipini ayrı ayrı raporlamaktadır.
HPV Genotipleri Neden Önemlidir?
Rahim ağzı kanseri erken evrede teşhis edilir ve derhal müdahele edilirse tedavisi mümkün olabilmektedir.
Temas edilmiş ve bulaşmış olan yüksek HPV tipinin belirlenmesi, varsa ileriye yönelik kanser riski olan lezyonların çıkarılması dahil olmak üzere, çeşitli önlemler alınmasını ve kanser gelişimi oluşmadan hastanın tedavisinin planlanmasını sağlayabilir.
Kadınlarda HPV DNA Testi İçin Hangi Numune Kullanılır?
Özellikle rahim ağzı kanserine yol açmasından dolayı vajinal sürüntü örneği alınmaktadır. Doktorunuz numune alacağı steril swab yardımıyla vajina duvarı ve serviksten (rahimağzı) ve eğer varsa kondilomdan(genital siğil) sürüntü yoluyla numune alabilir. Alınan örnek test kitinin içindeki özel kimyasal sıvının içine aktarılır ve laboratuvarda PCR yöntemi ile analiz edilir.
Genital HPV lerin dışında doktorunuz boğazınızdan da yine benzer şekilde swab ile numune alınıp test edilmesini isteyebilir.
Erkeklerde HPV DNA Testi İçin Hangi Numune Kullanılır?
Erkek hastalarda genital bölgede kondilom (siğil) varsa kondilomdan bunun dışında da penis, penis başı, testislerden swab (steril pamuk çubuk) ile sürüntü örneği alınır. Alınan örnek test kitinin içindeki özel kimyasal sıvının içine aktarılır ve laboratuvarda PCR yöntemi ile test edilir.
Genital HPV lerin dışında doktorunuz boğazınızdan da yine benzer şekilde swab ile numune alınıp test edilmesini isteyebilir.
HPV DNA Testi Sonucu Ne Kadar Sürede Çıkar ?
Numunenin laboratuvarımıza ulaşma saatine göre 1 yada 2 gün içinde testiniz sonuçlanır ve raporunuz hazır olur.
HPV Virüsü Nasıl Bulaşır?
✔ HPV, her türlü cinsel ilişki ile bulaşabilir.
✔ HPV ile enfekte olan derideki siğil veya lezyonların diğer partnerin genital bölgesine teması, bulaş için yeterli olabilir.
✔ Prezervatif kullanımı, bulaşma riskini azaltsa da tam koruma sağlamaz, çünkü virüs genital bölgenin kondom dışındaki bölgelerinden de bulaşabilir.
✔ HPV, doğum sırasında anneden bebeğe geçebilir.
✔ Çok nadir de olsa siğil veya papillomalara temas eden nesneler yoluyla da bulaşma ihtimali vardır.
HPV Bulaştıktan Sonra Ne Zaman Belirti Verir?
✔ HPV enfeksiyonları kişiye bulaştıktan çok uzun süre sonra semptomlar ortaya çıkabilir.
✔ İlk cinsel ilişki sırasında virüsü kapan bireylerde bile, belirtiler bazen on yıllar sonra ortaya çıkabilir.
✔ HPV belirti vermediği için enfekte bireyler farkında olmadan virüsü partnerlerine bulaştırabilir.
✔ Bu nedenle düzenli HPV tarama testleri yapılmalı, virüs hücrelerde kanserleşmeye neden olmadan önce tedavi başlatılmalıdır.
HPV Aşısı Hakkında Bilgilendirme
HPV enfeksiyonlarından korunmanın en etkili yollarından biri aşılanmadır. HPV aşısı, yüksek riskli tipleri önlemeye yardımcı olur ve rahim ağzı kanseri riskini önemli ölçüde azaltır. Özellikle cinsel aktivite başlamadan önce yapılan aşı, en yüksek korumayı sağlar.
Partnerler de Test Yaptırmalı mı?
HPV cinsel yolla bulaşan bir virüs olduğu için, enfekte bireylerin partnerleri de test yaptırmalı ve gerektiğinde takip edilmelidir. Çiftlerin birlikte bilinçlenmesi, virüsün yayılmasını önlemeye yardımcı olur. HPV taşıyan bireyler, farkında olmadan partnerlerine bulaştırabilir.
HPV Enfeksiyonu Tedavi Görmeden İyileşir Mi?
HPV enfeksiyonlarının çoğu, güçlü bir bağışıklık sistemi tarafından kontrol altına alınır. Ancak bazı yüksek riskli tipler vücutta kalıcı olabilir ve kansere yol açabilecek hücresel değişikliklere neden olabilir. Bu yüzden düzenli takip büyük önem taşır. HPV taşıyan bireylerin doktor kontrollerini aksatmaması, sağlıklarını korumaları açısından kritik önem taşır.
HPV Tedavisi Sonrası Bulaşıcılık Riski Devam Eder mi?
HPV enfeksiyonunun bulaştırıcılığı, bağışıklık sistemi tarafından virüsün tamamen ortadan kaldırılmasıyla sona erer. Ancak bu süreç kişiden kişiye değişebilir.
Tedavi edilen siğiller veya lezyonlar iyileşse bile, bağışıklık sistemi virüsü henüz tamamen temizlememiş olabilir. Bu nedenle, bulaşıcılığın kesin olarak sona erdiğini söylemek için HPV PCR testi ile virüsün artık tespit edilmediğinin doğrulanması önerilir. Ayrıca, bağışıklık sistemi güçlendikçe ve virüs tamamen temizlendikçe bulaştırıcılık riski azalır.
Daha fazla korunma için düzenli takip, güvenli cinsel sağlık önlemleri ve bağışıklık sistemini destekleyici yaşam tarzı değişiklikleri önemlidir.
“Unutmayın: HPV belirti vermeden ilerleyebilir, ancak düzenli taramalar ve erken teşhis hayat kurtarır!”
