CA 15-3 Testi

CA 15-3 düzeyi, meme kanserli hastalarda en yaygın kullanılan biyokimyasal serum belirtecidir. En etkili kullanım alanı, metastatik meme kanseri hastalığı olan hastalarda tedavi sürecinin izlenmesidir.

Diğer İsimleri: Kanser Antijen 15-3, Kanser Antijen-meme, CA-Meme.

CA 15-3 Testi ile Ne Test Edilir?

CA 15 – 3 serumda tespit edilebilen bir kanser antijenidir. Meme kanserli hastaların dışında gastrointestinal, akciğer ve jinekolojik tümörlerde de yüksek değerlerde çıkabilmektedir.

Kötü huylu olmayan diğer yükselme nedenleri ise kronik karaciğer hastalığı, memede iyi huylu tümörler, üriner enfeksiyonlar, akut pankreatit olarak sıralanabilir.

Meme kanseri hastalarının takibi ve değerlendirilmesi için önemli sayıda tümör belirteci ve laboratuvar testleri kullanılmaktadır. Günümüzde mevcut olan hiçbir belirteç erken teşhis ve tarama için yeterince hassas değildir, ancak belirteçler tedaviye yanıtı değerlendirmek ve bir nüksün erken tespiti için kullanılabilir. Şu anda mevcut olan belirteçlerden en çok CA 15-3 ve CEA kullanılmaktadır. CA 15-3, CEA’dan biraz daha hassas olduğu izlenmektedir.(1)

Bu tahlillerin duyarlılığı erken evre meme kanserinde sadece yaklaşık % 5-25 oranında ve ilerlemiş hastalıkta % 50-70 oranındadır. Bu belirteçlerin birlikte kullanılması hassasiyeti % 5-10 oranında artırır.(1)

Meme Kanseri

Meme kanseri, dünyada kadınlar arasında en sık görülen kanserdir (kadınlarda görülen kanser türlerinin tümünün % 25’i). Kadınlarda kanser sebebiyle yaşamını yitirenlerde en yaygın nedendir ve gelişmiş ülkelerde akciğer kanserinden sonra  en yaygın ikinci kanserdir.(2)

Bunun yanı sıra pek çok araştırma  erken teşhis ile uygun ve zamanında tedavilerin , meme kanserli hastalarda hayatta kalımın arttırılmasıyla yakından ilişkili olduğunu ortaya koymuştur.(3)

Mamografi, meme kanseri taramasının temelini oluşturur.(4)

Serum tümör belirteçlerinin yüksek seviyelerde ölçüldüğü durumunların incelendiği vakalarda, PET / BT meme kanserli hastalarda tümör nüksünü tespit etmede yüksek tanısal doğruluğa sahiptir ve geleneksel görüntüleme tekniklerine ek olarak kullanılabilen etkili bir yöntemdir.(5)

Bu Testi Niçin Yaptıracaksınız?

MUC-1 proteininin çözünür formlarını tespit eden CA 15-3, meme kanserli hastalarda en yaygın kullanılan serum belirtecidir. Ana kullanımı, metastatik hastalığı olan hastalarda tedavinin izlenmesidir.(6)

CA 15-3 testi  meme kanserinin tedavisine yanıtı izlemek ve uzak organlar dahil olmak üzere hastalığın metaztazını ve  nüksünü gözlemlemek için yapılmaktadır.

Tümör markerleri; tümör hücreleri tarafından sentezlenerek dolaşıma geçebileceği gibi tümörlü hücrenin membran veya diğer yapılarına tutunup bu hücrelerin yıkımı sırasında  tümör y1k1m ürünleri şeklinde de dolaşıma sızabilir.

Buna bağlı olarak meme kanserinde de vücuttaki tümür yükü ne kadar fazla olursa, bu moleküllerin serum seviyeleri de o kadar yüksek düzeyde ölçülür.Tümör ne kadar büyükse CA 15-3 seviyesininde o derece artması beklenir.

Sıkça Sorulan Sorular

CA 15-3 Testi İçin Gerekli Numune Nedir?

CA 15-3 testinde kullanılacak numune, kolunuzun bir damarından alınacak kandır.

Bu Test İçin Hazırlık Gerekiyor Mu?

CA 15-3 testi için hastanın herhangi bir hazırlık yapmasına gerek yoktur.

Bu Testi Ne Zaman Yaptırmam İstenir?

CA 15-3 testi ;

Esas kullanım amacı hastanın meme kanseri tedavisine verdiği cevabı gözlemlemek, meme kanseri nüksünü ve metastazları izlemek için yapılmasıdır.

Meme kanseri için tedavi aldığınız ya da almaya devam ettiğinizde belli aralıklarla yaptırmanız istenebilir. Teşhis ilk konulduğundaki CA 15-3 değerinin öğrenilmesi tedaviye başlandıktan sonraki değişikliğin takibi açısından önemli olabilir.

CA 15-3 diğer tüm tümör belirteçlerinde olduğu gibi tek başına kanser tarama testi olacak düzeyde özgül ya da duyarlı değildir.

Kimi zaman doktorunuz tümörün mevcut olabildiği hakkında genel bir fikir vermesi amacıyla da isteyebilmektedir. Genelde belirgin yüksek miktarda CA 15-3 ölçülür ise CA 15-3 bir belirteç olacağı düşünülmektedir.

Kanserin karakteristik özelliklerini belirlemek ve tedavi seçeneklerini ortaya çıkarabilmek için ilerlemiş meme kanseri tanısı konması halinde CA 15-3 başka testlerle birlikte talep edilebilir.

Östrojen ve progesteron reseptörleri, gen ekspresyon testleri istenebilir.

Meme kanserinin erken evresinde CA 15-3 çoğunlukla yükselmez. Bu yüzden de meme kanserinin erken evrelerinde bu test istenmez.

CA 15-3 Yüksekliği Ne Anlama Gelir?

Meme kanserli hastaların dışında gastrointestinal, akciğer ve jinekolojik tümörlerde de yüksek değerlerde çıkabilmektedir.

Kötü huylu olmayan kronik karaciğer hastalığı, memede iyi huylu tümörler, üriner enfeksiyonlar, akut pankreatitte yüksek gözlenebilir.

Tümör büyüklüğüyle orantılı olarak CA 15-3 konsantrasyonları artış göstermeye meyillidir. Metastatik meme kanserinde kanser karaciğere ya da kemiklere ulaştığında CA 15-3 daha yüksek düzeylere ulaşma eğilimindedir.

Eğer CA 15-3 düzeyleri normalse o kişinin lokalize ya da metastatik meme kanseri olmadığını da garanti etmemektedir. CA 15-3 düzeyleri saptanamayacak kadar yükselmemiş olabilir.

Öğrenmem gereken başka detay var mı?

Çoğunlukla meme kanseri tedavisine başlandıktan hemen sonra CA 15-3 düzeyleri ölçülmez.

Kişide hastalığın ilerlemesinden bağımsız CA 15-3 artışları ya da eksilmeleri olabilir.

Doktorunuz daha çok tedaviye başladıktan birkaç hafta sonra CA 15-3 düzeylerini kontrol edilmesini isteyecektir.

CA 15-3 meme kanseri haricinde pankreas, akciğer, karaciğer, yumurtalık ve kolorektal kanserlerde ve nispeten daha iyi huylu hastalıklarda da  yükseliş gösterebilir.

Ailevi öykümde meme kanseri var. CA 15-3 taraması yaptırmalı mıyım?

Bu gibi durumlarda mutlaka uzmanınızdan yardım alınız.

CA 15-3 testi erken dönem meme kanserini tanımlamaya yetecek kadar özgül ya da duyarlı değildir.

Bu yüzden tarama testi olarak CA 15-3 önerilmez. CA 15-3 yükselmeleri başka nedenlerden de kaynaklı olabildiği için normal değerlerde olması kanser olunmadığının güvencesini vermez.

Kural olarak CA 15-3 testi sadece kanser tanısı konulduktan sonra kullanılmaktadır.

CA 15-3 seviyemi nasıl düşürebilirim?

CA 15-3 düzeyini düşürmeniz için doğrudan yapabileceğiniz bir uygulama bulunmuyor. Altta yatan sağlık sorununun tespiti ile uzman hekiminizin uygulayacı tedavisi sonucunda seviyelerde azalma beklenebilir.

Diyette kısıtlamalar ve egzersizlerle düşürülebilen kolesterol gibi bir risk faktörü CA 15-3’te yoktur.

İletişime Geçin

CA-15-3 Testi hakkında cevabını bu makalede alamadığınız sorularınızı bize 0216 411 99 77numaralı telefondan bize ulaşarak sorabilirsiniz.

Veya yorum kısmında ya da formu doldurup  bizimle iletişime geçebilirsiniz.

1.Stenman UH, Heikkinen R. Serum markers for breast cancer. Scand J Clin Lab Invest Suppl. 1991;206:52-9. PMID: 1947760.

2.Ferlay J, Soerjomataram I, Dikshit R,. Dünya çapında kanser insidansı ve ölüm oranı: GLOBOCAN 2012’deki kaynaklar, yöntemler ve ana örüntüler. Int. J. Cancer 136 (5), e359 – e386 (2015)

3.Berry DA, Cronin KA, Plevritis SK,. Effect of Screening and Adjuvant Therapy on Mortality from Breast Cancer. N. Engl. J. Med. 353 (17), 1784–1792 (2005)

4.Humphrey LL, Helfand M, Chan BK, Woolf SH. Breast cancer screening: a summary of the evidence for the U.S. Preventive Services Task Force. Ann Intern Med. 2002 Sep 3;137(5 Part 1):347-60. doi: 10.7326/0003-4819-137-5_part_1-200209030-00012. PMID: 12204020.

5.Göktaş İ, Cayvarlı H. The Role of ¹⁸F-FDG PET/CT in Evaluating Elevated Levels of Tumor Markers in Breast Cancer. Mol Imaging Radionucl Ther. 2018 Feb 1;27(1):3-9. doi: 10.4274/mirt.74436. PMID: 29393047; PMCID: PMC5790971.

6.Duffy MJ, Evoy D, McDermott EW. CA 15-3: uses and limitation as a biomarker for breast cancer. Clin Chim Acta. 2010 Dec 14;411(23-24):1869-74. doi: 10.1016/j.cca.2010.08.039. Epub 2010 Sep 8. PMID: 20816948.