PCR Testi – Antikor Testi

PCR testi nedir? Nasıl, Nerede Yapılır? PCR testi ücreti ne kadardır? PCR testi hakkındaki tüm sorularınızı uzmanlarımız cevapları.

PCR Testi (Giriş)

PCR testi nedir?  Güvenilir midir? Neden tüm dünya PCR testi yaptırıyor? Kimler yaptırmalıdır? Antikor ve diğer Covid-19 testlerinden farkı nedir?  ve daha pek çok sorunun cevabını uzmanlarımız bu makalede sizin için cevaplandırdı.

 

 

Koronavirüs testi yaptırmak isteyenlerin son zamanlarda sıkça duydukları PCR testi aslında tıbbi araştırmalarda uzun zamandır kullanılmaktadır.

PCR ( Polymerase Chain Reaction- Polimeraz Zincir Reaksiyonu) pratik şekilde uygulanmasının yanında insan vücudunda virüsün genetik materyalinin varlığını belirliyor.

PCR TESTİ NEDİR ?

 

PCR ; Genetik Hastalıklar, Kanser Araştırmaları, Cinsel Yolla bulaşan Hastalıklar ,Babalık Testi , HIV ve Hepatit gibi bir çok virüs ve bakteri kaynaklı hastalığın teşhisi için uzun yıllardır kullanılan bir tanı yöntemidir.

Moleküler Tanı Testi de denilen bu yöntem ( Polymerase Chain Reaction- Polimeraz Zincir Reaksiyonu) , virüsün genetik materyalinde bulunan özgün bir bölgeyi enzimatik olarak arttırmak için uygulanan tepkimelere verilen ortak bir isimdir.

PCR yöntemi insan vücudunda çok az miktarda virüs bulunsa bile tespit eden etkili bir yöntemdir.

Test, vücuttaki virüsü belirlemenin yanında, savunma sisteminin ürettiği yanıt olarak antikorları da belirler. (COVİD 19 Antikoru belirleme prosedürü farklıdır.)

COVİD-19  Tanısında PCR Testinin Önemi Nedir ?

PCR Testi  COVİD-19’da da virüse ait RNA’yı gösteren, virüsün varlığını ortaya koyan ve kimliğini tanımayı sağlayan  testtir.

Bu yöntem, insan vücudunda çok az miktarda virüs bulunsa bile tespit edebildiğinden  pandemi sürecinin 2. dalgasının başladığı 2020 sonlarında hastalığın erken tespit edilmesi ve hastaya erken müdahale edebilme noktasında kilit rol oynar duruma gelmiştir.

PCR  Testi  (Covid-19) İçin Numune Nasıl Alınır ?

PCR Covid-19 testi için hastalığın başlangıç aşamasında boğaz ve burundan  pamuklu bir çubuk yardımıyla sürüntü (nazofarengeal   sürüntü) alınır.

Fakat, hastalığın ilerlemiş döneminde solunumdan da örnek alınabilir. Bunun nedeni, hastalığın ilerleyen döneminde hastanın burun veya boğazında örnek kalmama  ihtimalinin olmasıdır.

PCR Nasıl Yapılır?

Uygun şartlar ve doğru zamanda alınan örnek uzman tarafından bir kaba konularak laboratuvarda test kartuşuna aktarılır.

Bu noktada aktarılan örnek otomatik olarak filtre edilir. Akabinde uygulanan ultrasonik dalgalarla Covid-19 virüsünün RNA sı alınır ve PCR ajanlarıyla virüsün genetik materyali karışır.

Devamında reaksiyon tüpünde gerçek zamanlı çoğalma ve tanım yapılır ve sonuç aşamasına gelinir.

PCR testlerinde iki tür uygulama vardır. Bunlar gerçek zamanlı PCR yani real time PCR ve hızlı sonuç veren PCR’dir. Gerçek zamanlı PCR sonucu 1-3 saat içinde çıkarken, hızlı sonuçlu olanlarda 15 dakikadan 1,5 saate kadar sürede sonuç alınabilir.

Corona teşhisi konulabilmesi için doktorunuz ayrıca akciğer grafisi başta olmak üzere başta testler de isteye bilir.

Sıkça Sorulan Sorular

PCR ve Antikor Testleri Arasındaki Farklar Nelerdir?

PCR  Testi kişinin vücudunda virüs genetik materyalinin varlığını yani enfeksiyon varlığını belirleyen testtir.

Bunun yanı sıra Antikor testleri genel olarak kişinin daha önceden enfeksiyona maruz kalıp kalmadığını belirler. Antikor testi hakkında bilinmesi gereken en önemli şey, virüs varlığını ölçen bir test olmadığıdır.

Kısaca açıklayacak olursak, antikor testi testin yapıldığı esnada kişinin hasta olup olmadığını tam olarak belirleyemez. Fakat, buna karşılık PCR testi hastanın  virüs ile karşı karşıya kalıp kalmadığını belirler.

Antikor testlerinde, Covid 19’a yol açan SARS CoV- 2 virüsüne karşı vücudun bağışıklık sisteminin oluşturduğu IgG ve IgM antikorları aranır.

IgG Antikoru,  bu hastalığa karşı bağışıklık oluşup oluşmadığını gösterirken,

IgM Antikoru  ise yakın dönemde ve/veya numunenin alındığı anda virüs ile karşılaşıldığını gösteren değerlerdir.

COVİD 19 Antikor testleri, boğaz ya da burundan örnek alınarak yapılan PCR testinden farklı olarak koldan kan alınarak çalışılmaktadır.

PCR Testinin Ne Tür Avantajları Vardır?

PCR testi özellikle Covid-19 taşıyıcılarının belirlenmesinde önemli rol oynar böylece bu hastalar önceden belirlenerek karantinaya alınarak bulaş riski azaltılabilir.

Bu test kısa zaman zarfında sonuç almayı sağladığı gibi diğer test tiplerinden farklı olarak kan alınmaz.

PCR Testi Ne Kadar Güvenilir?

PCR  uzun zamandır tanı dünyasında kullanılan oldukça güvenilir bir yöntemdir.

PCR Testi Kimlere Uygulanır?

Daha önce belirttiğimiz gibi PCR testi vücutta az miktarda dahi olsa virüs genetik materyalinin tespit edilmesini sağlar.

Covid-19 belirtisi taşıyan hastaların yanında, uzmanların uygun gördüğü bazı durumlarda hiçbir belirti taşımayan kişilerin belirlenmesinde de yardımcı olabilir.

PCR Testi mi, Hızlı Tanı Testi mi Daha Güvenilir?

PCR testi koronavirüs tanısı açısından daha güvenilirdir.

Sağlık Bakanlığı COVİD 19 bilgilendirmesinde; kesin tanının moleküler testlerle konulabildiği ve bu testin kişiden alınan boğaz ve/veya burun sürüntüsünde virüsün genetik materyalinin aranması prensibine dayandığı belirtilmektedir.

PCR Testi Yapılırken Nelere Dikkat Edilmelidir?

PCR testi doğru şekilde ve doğru zamanda yapılmalıdır. Örneğin, hastalığın ilerlemiş döneminde sadece burun veya ağızdan sürüntüler almak yeterli olmayabilir.

Ayrıca alım sürecinden laboratuvar ortamına taşınmasına kadar hijyen kurallarına uyulmalıdır.

PCR Testi Ne Kadar Zamanda Sonuçlanır?

Covid-19 için PCR testi süresi örnek alımı süresini de hesaba katarsak en geç 24 saat içerisinde sonuçlanabilir.

Fakat örnek alma süresi  kısaldığında aynı gün içerisinde sonuç alınabilir.

Kısaca PCR Yöntemi, sürüntü örneğinden virüsün genetik materyalinin tespiti için yapılan bir tanı testi yöntemidir. Eğer akciğerde olduğundan şüpheleniliyorsa yada hasta entübe ise hastanın solunum yolundan alınarak virüsün varlığını teşhis etmeye yarayan günümüzde covid-19 virüsünü belirleyen en etkili testtir.

Yurtdışı Çıkışından Önce PCR Testi

Covid-19 salgını sürecinde pek çok ülke salgının kendi ülkelerinde yayılmasına engel olmak için ülke giriş ve çıkışlarında sağlık önlemlerini arttırmıştır.

Yurtdışı PCR testi zorunlu hale gelirken, geötiğimiz gadtalarda yurtiçi seyehatler için de zorunlu olmuştur.

Kimi ülkelerde alınan bu sağlık önlemleri farklılık gösterse de PCR testi neredeyse tüm dünya ilkelerinde zorunludur. Buna göre uluslararası yolculuk yapacak hasta veya sağlıklı kişi PCR testi yaptırmak zorundadır.

Yoluculuk yapacak kişilerin 48 saat öncesinden PCR testi yapacakları kurumlardan randevu alarak numune aldırmaları, PCR testi yaptırdıktan sonra sonuçları almaları kendileri ve yolculukları açısından faydalıdır.

Sporcular için PCR Taraması

Dünya’da ve Ülkemizde sporcular müsabakalara katılmadan önce PCR testi yaptırmak zorundalar. Sporcunun kendi isteğine göre spor müsabakasından sonra da PCR testi yaptırması mümkündür.

PCR testi sonuçları Spor ve Gençlik Bakanlığı tarafından tüm antrenman ve müsabakalardan önce sporculardan veya kulüplerden talep edilmektedir.

Spor Bakanlığının bu uygulamaya geçmesinin nedeni, varsa, hastalığın diğer takım arkadaşlarına bulaşmasını engellemek ve müsabakaların veya antrenmanların sağlıklı ortamda yapılmasını sağlamaktır.

İşyeri İçin PCR Testi

Covid-19 salgını sürecinde pek çok işletme ve kurumsal firma, devlet daireleri, kamu çalışanları, özel sektör firmaları evde veya online çalışma planları hazırlayarak personelin evden çalışmasını sağladılar.

Ancak alınan önlemler ne kadar iyi olursa olsun, özellikle ‘‘taşıyıcı’’ diye adlandırdığımız hiçbir hastalık belirtisi göstermeyen kişilerin şirket çalışanları içerisinde hastalığın yayılmasına neden olmaları tekstil sektörü gibi yüzlerce kişinin bir arada çalışmak zorunda olduğu işyerlerinde hastalığın hızla yayılmasına ve bu firmaların ciddi iş kaybına uğramalarına neden oldu.

Bu tür iş yerlerinde ve kurumlarda düzenli PCR testi taraması ‘‘taşıyıcı’’ dediğimiz hastaların dahi belirlenmesine yardımcı oluyor.

Böylece hem hastalığın ülke genelinde yayılmasına, hem de ilgili firmada yayılarak iş kaybının önünün alınmasını sağlıyor.

Ameliyat Öncesinde PCR Testi

Covid- 19 hastası olmayan fakat benzer veya farklı şikayetlerden ameliyat edildikten sonra sonra hasta zatürre geçirmesi veya yoğun bakıma kaldırılma riski taşıyabilir.

Benzer vaka sayısında da pandemi sürecinde artış olmuştur. Bundan dolayı ameliyata alınmadan önce bu tür hastaların PCR testi yaptırmaları gerekmektedir.

PCR Testi Sonuçlarını Nasıl Yorumlamalıyım?

Testin iki sonucu vardır. Bunlar;

• Sonuç Pozitif: COVİD-19 virüs materyali tespit edildi.
• Sonuç Negatif: COVİD-19 virüs materyali tespit edilemedi.

COVİD-19 testi pozitif çıkan bireylerin  tedavi süreci başlar.

Eğer bireyin testi negatif çıkarsa var olan belirtilerin tedavi edilmesi için doktorunuz gereken tedavi prosedürünü başlatacaktır.  COVİD-19 belirtileri ise en yaygın semptomlardan en az görülen semptomlara göre aşağıdaki gibidir.

• Ateş
• Kuru öksürük
• Yorgunluk
• Kas ağrısı
• Boğaz ağrısı
• İshal
• Tat alma ve koku almada kayıp

Yukarıda yer alan belirtiler virüs taşıyan bireylerde ilk zamanlar grip belirtisi gibi hissedilmektedir. İlerleyen süreçte bireyde daha ciddi semptomlar oluşur. Bu semptomlar:

• Solunum güçlüğü
• Nefes darlığı
• Göğüs ağrısı
• Konuşmada ve harekette kayıp

Bu belirtileri taşıyan bireyler en yakın sağlık kuruluşuna başvurmalıdır. Sağlık ekipleri tarafından bireyin kontrolleri yapılır ve PCR testi uygulanır.

Covid-19 PCR Testi Hakkında daha fazla bilgi almak isterseniz.

Coronavirüsler uzun yıllardır tıbbi literatürde bilinen ve çok fazla türü olan bir virüs ailesidir. Birçok farklı hayvan türünde corona virüsler bulunabilir ve insanlara nadir de olsa bulaşabilir.

Coronavirüsler, elektron mikroskobuyla bakıldığında yuvarlak ve üzerinde çıkıntıları olan bir taca benzemektedir. Bu yüzden, Latince’de taç anlamına gelen korona kelimesiyle adlandırılmışlardır.

Coronavirüs ailesinin geçmişte MERS (Orta Doğu Solunum Sendromu) ve SARS (Şiddetli Akut Solunum Sendromu) gibi  solunum hastalıklarına sebep olduğu bilinmektedir.

YENİ TİP KORONAVİRÜS (SARS-COV-2)  NEDİR?

2020 yılının başlarında Çin’in Wuhan eyaletinde insanlara bulaşan yeni bir korona virüsü tespit edilmiştir. (WHO) Dünya Sağlık Örgütü ortaya çıkan bu yeni tip korona virüsü

SARS-CoV-2 (Şiddetli Akut Solunum Sendromu Koronavirüsü-2) olarak adlandırmıştır.

COVİD -19 (KORONAVİRÜS) (CORONAVİRUS)  NEDİR ?

Covid-19  (Koronavirüs Hastalığı) 2020 yılı başlarında ilk vakaların Çin’in Wuhan eyaletinde ortaya çıkmasıyla keşfedilen, hızla Dünya’ya yayılan yeni tip koronavirüsün neden olduğu enfeksiyon hastalığıdır.

(WHO) Dünya Sağlık Örgütü ortaya çıkan yeni tip korona virüsü SARS-CoV-2 (Şiddetli Akut Solunum Sendromu Koronavirüsü-2) olarak adlandırmış ve hastalığın ismini de virüsün adından yola çıkarak  COVİD-19 olarak vermiştir.

Şu anda tüm Dünya’da etkilerini gösteren hastalık COViD-19’dur.

Dünya Sağlık Örgütü tarafından 30 Ocak 2020’de küresel sağlık acil durum ilan edilmiş, 11 Mart 2020’de virüs pandemi (küresel salgın) olarak ilan edilmiştir. 

COVID -19 (KORONAVİRÜS) (CORONAVİRUS)  NASIL BULAŞIR ?

Yeni Koronavirüs SARS-CoV-2 ‘nin neden olduğu COVİD-19  hastalığının , temas yolu ve damlacık ile bulaştığı bilinmektedir.

Hasta olan kişilerin ortama saçtığı damlacıkların (öksürme,hapşırma,konuşma yolu ile) ortamdaki diğer kişilere teması sonucu bulaşabilir.

COVID-19’un kuluçka süresi genel olarak 1-14 gün arasında olduğu bildirilmiştir.

COVID -19 (KORONAVİRÜS) (CORONAVİRUS)  BELİRTİLERİ NELERDİR?

Coronavirüs (Covid 19) hastalığı belirtileri  kişinin yaşı, cinsiyeti,  genel sağlık durumuna göre değişmektedir.

Başlangıçta  ; Coronavirüs belirtileri arasında en yaygın görülen semptomlar 5-6 gün boyunca devam eden yüksek ateş, kas ağrısı, kuru öksürük,  baş ağrısı, burun tıkanıklığı ve akıntısı,  ishal, boğaz ağrısı olarak bilinir.

Fakat bazı hastalarda aşağıdaki diğer belirtiler de gözlemlenmiştir;

Mide ağrısı ve bulantı, kusma, iştahsızlık, halsizlik , yorgunluk, tat kaybı, koku alma kaybı.

Hastalığın ilerlemiş sürecinde ise hareket ve konuşma kaybı ,akut solunum yetmezliği, zatürre, böbrek yetmezliği gibi şiddetli belirtiler göstermektedir.

Bazı insanlar  Yeni  Koronavirüs ile enfekte oldukları halde COVİD-19’ a ait hiçbir belirti göstermiyor olabilir  bu kişiler ‘‘taşıyıcı’’ olarak adlandırılır.

COVID-19 (SARS-COV-2 )‘UN BELİRTİLERİNİN ENKÜBASYON SÜRESİ NEDİR ?

SARS-CoV-2 ‘nin belirtilerinin enkübasyon süresi, virüs ile karşılaşılan günden itibaren 2 ile 14 gün arasındadır. Birçok olguda bu karşılaşmadan 4 ile 5 gün sonra belirtilerin başladığı yayınlanmıştır.

SARS-CoV-2 enfeksiyonunda belirteçlerin seyri :

Coronavirüs belirtileri görünen kişilerin hastaneye veya ilgili sağlık kurumlarına başvurmadan önce maske takarak diğer insanlara bulaştırmamak için önlem alması gerekir.

COVID-19 (KORONAVİRÜS) (CORONAVİRUS) TANISI NASIL KONULUR?

Covid-19  (Yeni Koronavirüs) tanısı kesin olarak ancak laboratuvar ortamında yapılabilir. Koronavirüs belirtileri görülen kişilerden alınacak nazofarengeal sürüntü, balgam gibi örnekler üzerinde virüsün genetik materyalinin tespit edilmesi (virüsün varlığının tespiti)  ile tanı konmaktadır.

Ayrıca kişinin  SARS-COV-2  virüsüne karşı oluşturmuş olduğu antikor seviyelerine  bakarak da virüse maruz kalınıp kalınmadığı anlaşılabilir.

Herhangi bir kronik rahatsızlığı, farklı bir hastalığı olan korona hastalarının vücut dirençlerini güçlü tutmak için diğer hastalıklarından kaynaklı ihtiyaçlarının desteklenmesi gerekir . Bu sebeple gerekli tanı analizlerinin de yapılması önerilir.

COVID -19 (KORONAVİRUS) (CORONAVİRUS) TESTLERİ NASIL YAPIYOR?

Koronavirus hastalığı tanısı için 3 yöntem kullanılır.

1. COVID-19 (SARS-COV-2) PCR TANI TESTİ

PCR Testi; üst solunum yolu salgılarıyla  (burun sürüntüsü, boğaz sürüntüsü gibi nazofarengeal sürüntü) veya akciğerde bir belirti varsa balgam ile  veya kişi entübe ise direkt solum yolu içerisinden alınan sekresyon ile çalışılan ve virüsün genetik materyalini tespit eden moleküler bir testtir.

PCR pozitif çıkan hasta testin yapıldığı süreçte virüse maruz kalmış demektir.

PCR yöntemi insan vücudunda çok az miktarda virüs bulunsa bile tespit eden etkili bir yöntemdir.  Bu yöntem aslında Hepatit B, Hepatit C  virüsü gibi araştırmalarda da tanı yöntemi olarak kullanılmaktadır ve çok eski bir yöntemdir.

Bu yüzden hastaya erken müdahale edebilmek için Coronavirüs  çok az miktardayken belirlenmesi için kullanılır.

2. COVID-19  (SARS-COV-2) ANTİKOR TESTİ

İnsan vücudu meydana gelen enfeksiyonlara karşı antikor yani bağışıklık hücreleri üretir. Bu antikorlar immunoglobulinler olarak adlandırılan proteinlerdir. Antikor testlerinde bunlar detaylı olarak analiz edilir.

Sars-CoV-2 virüsünün belirtilerinin başlamasından 10 ile 14 gün arasında IgM ve IgG antikorlarını çok yüksek hassasiyet ve özgüllük oranlarına sahip ECLIA yöntemi ile tespit edebiliriz. Numune olarak damardan alınan kan kullanılmaktadır.

IgM Antikoru   yakın dönemde virüs ile karşılaşıldığını hatta vücutta halen virüs olabileceğini gösterirken,

IgG Antikoru bu hastalığa karşı bağışıklık oluşup oluşmadığını gösterir.

3.COVID-19 (KORONAVİRÜS ) HIZLI TANI VE TARAMA TESTİ (KART TEST)

Hızlı Tanı ve Tarama Testi, kart test ya da kaset test olarak da bilinen bir yöntemdir. 1-2 damla kan örneği ile 10 dakikada sonuç alabilme olanağı vardır. Hızlı tanı testleri, daha çok tarama testi olarak kullanılmakla beraber son zamanlarda geliştirilen testlerin hassasiyeti arttırılmış ve daha güvenilir sonuçlar alınmaya başlanmıştır.

Kart Test sonuçlarının yukarıdaki sofistike test yöntemleri ile doğrulanması önerilir.

PCR, Antikor, Hızlı Tanı Testleri