İdrar Kültürü Testi

Diğer İsimleri: İdrar Kültürü ve Duyarlılığı.

Resmi ismi: İdrar Kültürü.

Ücretsiz Destek Hattından Bize Ulaşın : 0216 411 99 77

Bir Bakışta İdrar Kültürü

Bu Testi Niçin Yaptıracaksınız?

İdrar kültürü testi, idrar yolu enfeksiyonu tanısı koyabilmek için yapılır.

Bu Testi Ne Zaman Yaptıracaksınız?

İdrar kültürü yan ağrısı, ağrılı ve sık idrara çıkma gibi idrar yolu enfeksiyonu semptomlarına rastlanması halinde talep edilen bir testtir.

Bu Test İçin Gerekli Numune Nedir?

İdrar kültürü testinde orta akım temiz idrar örmeği numune olarak kullanılır.

Bu Test İçin Hazırlık Gerekiyor Mu?

Hayır. Bu test için hastanın herhangi bir hazırlık yapmasına gerek yoktur. Fakat daha konsantre olması hasebiyle sabah ilk idrar daha doğru sonuçlar almaya yardımcı olur.

İdrar Kültüründe Ne Test Edilir?

İdrar kültürü testi idrardaki mayaları ve bakterileri saptamak, tanımlamak için yapılır. İdrar, omurganın her iki yanında kaburgaların altında yerleşmiş böbreklerde üretilmektedir.

Böbrekler kandaki atıkları filtrelerler ve sarı idrarı oluşturarak vücuttan dışarı atılmasını sağlarlar. İdrar böbreklerden geçici olarak depolanacağı mesaneye üreter vasıtasıyla gelir. Sonra da üretra sayesinde idrar yapma işlemi gerçekleşir.

İdrar genel olarak sterildir. Fakat kimi zaman üretranın dışındaki deriden içeri giren bakteriler yukarı doğru ilerleyerek idrar yolu enfeksiyonlarına sebebiyet verebilir. Nadiren mayalar da aynı duruma yol açabilir.

İdrar kültürü sayesinde az bir miktar idrar ince besiyeri tabakası olan agarlara ekilir. Ardından da vücut ıssında bekletilir.

Eğer bakteriler idrar örneğinde ürerler ise 24 ila 48 saat içerisinde küçük yuvarlak bir halka meydana gelir. Bu halkanın şekli, büyüklüğü ve kolonilerin rengi bakterilerin ne olduğu noktasında ipucu verir. Kolonilerin sayısı bakteri sayısını gösterir.

Laboratuvar uzmanı agar levhasında meydana gelen kolonileri gözlemler. Sayılarını ve kaç tip üreme olmuş olduğunu sayar. İdeal olarak temiz bir idrar örneğinde bakteri yer alması enfeksiyonla alakalıdır. Genellikle tek tip bakteriler çok sayıda olur.

Kimi zaman birden çok tip bakteri tespit edilir. Bu enfeksiyonun birden fazla patojen yani hastalık oluşturucu içerdiğini gösterir. Fakat idrar toplama sırasında deriden kontaminasyona bağlı olarak da patojene rastlanabilir.

Laboratuvar uzmanıgördüğü her bakteri kolonisi tipinden birer parça örnek alarak onları bir lam üzerine yayar. Ardından boyar.

Sonra da bu mikroorganizmaları mikroskopta incelemeye alır. Değişik tipteki bakteriler değişik renkli ve şekilli olup ayrımları yapılabilir.

Örneğin kadınlarda vajinal kontaminasyonla meydana gelen Lactobacillus gram pozitif basil (ince mor çomaklar) olarak görülebilir. Bunlar gibi bazı bakterilerin tanımlanması kolaydır ve enfeksiyona sebep olmazlar. Daha ileri bir araştırmaya da gerek duyulmazlar.

Eschericia coli ise mikroskop altında gram negatif çomak (pembe çomak) olarak görülür. Gram negatif çomakları gibi grup oluşturan bakterilerin tam olarak hangi tip olduklarının tanımlanabilmesi için ek testlere başvurulmalıdır.

Laboratuvar uzmanı elde edilen bilgilerden idrardaki bakterilerin tipini ve sayısını belirten bir rapor hazırlar. Raporda üç balık vardır. Bunlar ve anlamları şu şekildedir:

• 24 saat içinde üreme gerçekleşmedi: Agarda hiçbir şey üremedi.
• 000’den az sayıda organizma / ml: Az sayıda bakteri üremesi oldu.
• 000’den fazla organizma / ml (gram negatif çomak üremesi meydana geldi tarzı örnekler eklenebilir): Muhtemelen hasta gram negatif bakteri enfeksiyonu geçirmekte. Bu yüzden de ileri tanımlamaya ihtiyaç var.

İdrar kültürü testinde eğer ilk 24 ila 48 saat arasında kültürde üreme olmazsa kültür negatif kabul edilir. Böylece kültür bitmiş olur.

Eğer bir ya da daha fazla patojen oluşursa ileri aşamaya geçiş yapılır. Biyokimyasal testlerle oluşan bakterinin tanımlanması gerçekleştirilir. Bu da enfeksiyon tedavisi için hangi ilacın kullanılabileceğinin belirlenmesini sağlar.

Test İçin Numune Toplama Nasıl Yapılır?

İdrar kültürü için her zaman idrar toplama yapılabilir. İdrarı etraftaki deriden kaynaklı bakterilerden uzak tutmak için idrar toplamadan önce genital bölgenin çok iyi biçimde temizlenmesi gerekir. Özellikle de kadınlarda bu durum daha önemlidir.

Kadınlarda vajinanın labialarını ayırıp önden arkaya doğru temizleme yapılmalıdır. Erkeklerde ise idrar numunesi alınması için yapılması gereken daha basittir. Sadece penisin ucu temizlenmelidir.

İdrar çıkarmaya başlandıktan sonra bir miktar idrar tuvalete yapılmalı, sonra 9-10 cc idrar, steril idrar kabına yapılmalıdır.

Ardından geri kalan idrar yeniden tuvalete yapılmalıdır. Bu şekilde alınan idrar numunesine orta akım temiz idrar adı verilir.

İdrar Kültüründe Numune Kalitesini Yükseltmek İçin Herhangi Bir Hazırlık Yapılması Gerekir Mi?

Hayır. İdrar kültürü testi için herhangi bir hazırlık yapılmasına gerek yoktur. 

Sıkça Sorulan Sorular

Nasıl kullanılmaktadır?

İdrar kültürü testi sonuçları, idrar yolu enfeksiyonu tanısı koymak için kullanılmaktadır.

Ne zaman talep edilir?

İdrar Kültürü yanmalı, ağrılı ve sık idrar yapma gibi idrar yolu enfeksiyonunu düşündüren durumlarda talep edebilir.

Genç kadınlarda komplikasyonsuz alt üriner sistem enfeksiyonlarında idrar kültürü istenmeden antibiyotik tedavisine başvurulabilir.

Eğer komplike bir idrar yolu enfeksiyonu düşünülüyorsa ya da ilaç tedavisine yanıt yoksa idrar kültürü talep edilmesi gerekir.

Gebe kadınlarda fetüs gelişimini ve sağlığını etkileyebileceği için herhangi bir semptom görülmemiş olsa da tarama amaçlı idrar kültürü talep edebilir.

Test sonuçlarının anlamı nedir?

Yüksek miktarda tek bir bakteri üremesi, pozitif idrar kültürü anlamına gelir. Yani 10.000’den büyük koloni oluşturucu birim (KFU/ml) oluşması. Eğer 24 ya da 48 saatte 10.000 KFU/ml’den az üreme rapor edilmiş ise bu sıklıkla enfeksiyon olmadığına işarettir.

Eğer semptomlar ilerliyorsa idrar kültürü tekrar yapılabilir. Bayan kan hücrelerinin ve az sayıda mikroorganizma üreyen semptomatik hastalardaki bu duruma akut üretral sendromu adı verilir.

Bir kültürde çeşitli farklı mikroorganizmaların üremesine de rastlanabilir. Bu muhtemelen kontaminasyona bağlı bir olaydır. Özellikle kadınlardaki lactobacillus gibi non-patojen bakteriler içerir ise doğru kabul edilmelidir. Eğer semptomlar ilerler ise doktorunuz daha dikkatli toplanmış yeni bir idrar kültürü talep edebilir.

Anlamlı sayıda tek bir bakteri tipinin artışı olursa bu, daha çok enfeksiyona bağlıdır. Duyarlılık testleri, antimikrobiyal tedavinin yapılması için uygulanmaktadır.

Eğer tedavi yoluna gidilmezse bakteriyel enfeksiyonlar vücudun başka yerlerine doğru yayılma gösterir ve daha ciddi bir hal alır. Sıklıkla ilk semptom olan ağrı uygulanan tedavi ile ve daha çok antibiyotikle gerilediğine şahit olunur.

Öğrenmem gereken başka detay var mı?

İdrar yolu enfeksiyonuna herkes maruz kalabilir. Fakat kadınlar erkeklere nazaran daha sık idrar yolu enfeksiyonu olurlar. Özellikle okul çağındaki genç kız çocuklarında sık rastlanır.

Erkelerde İdrar Kültürü ile ispatlanmış idrar yolu enfeksiyonu halinde yapısal anormallikler ya da böbrek taşı açısından ileri tetkiklerin yapılması gerekir.

Eğer idrar yolu enfeksiyonları tekrarlıyorsa bu durumda kültür ve duyarlılık testleri aynı anda yapılır. Sık idrar yolu enfeksiyonu geçiren bireylerde bakteriler antibiyotiklere karşı direnç geliştirebilirler. Bu durumda antibiyotik seçimi dikkatle yapılmalıdır.

Böbrek hastalığı olanlar ya da böbreği etkilemiş bir hastalığa sahip olanlarda, diyabet olanlarda, immün sistemi baskılanmış olanlarda idrar yolu enfeksiyonu tekrarlamaya daha meyillidir.

Doktorum ilk kültürün kontamine olduğunu ve yeni bir idrar testi yaptırmak gerektiğini söyledi. İdrar Kültürü nasıl kontamine olur?

Örnek toplanmadan önce genital organ ve derisi iyi temizlenmelidir. ( İş Güvenliği Kursu İstanbul) Aksi taktirde idrar kültürünüzde üç ya da daha çok tipte bakteri üremiş olabilir.

Bu durumda örnek, kontamine olmuş demektir. Bu test iptal edilir. Çünkü yapılan test, idrar yolu kaynaklı bakteriler ile dışardan gelen bakterileri ayıramaz.

Kontamine sorununa maruz kalmamak için orta akım temiz idrar toplama ve temizlik direktiflerinin uygulanması ile mâni olunabilir.

Doktorum idrar yolu enfeksiyonu semptomlarının olduğunu söyleyip idrar kültürü istemeden antibiyotik tedavisine başladı. Neden böyle yaptı?

Bunun nedeni, idrar yolu enfeksiyonunun alt idrar yolu enfeksiyonlarına en fazla sebep olan bakterileri aschericia coli olmasından kaynaklıdır.

Bu mikroorganizmalar sıklıkla Siprofloksasin, Trimetoprim-Sülfometoksozol ve Nitrofrantoin gibi antibiyotiklere duyarlıdırlar. Bu ilaçlardan herhangi birinin kullanılmasıyla idrar yolu enfeksiyonu tedavi edilip iyileşebilir.

İdrar yolu enfeksiyonum tedavi edilmezse ne olur?

İdrar yolu enfeksiyonu tedavi edilmelidir. Aksi taktirde üst üriner sistemden üst üriner sisteme ilerleyerek böbrekleri etkileyebilir.

Kan dolaşımına karışarak septisemiye neden olur. Titreme, ateş, artmış beyaz küre sayısı, halsizlik gibi durumlar ortaya çıkar. Doktorunuz septisemi olup olmadığını tanımlamak için kan kültürü talep eder. Buna göre de antibiyotik kullandırır.

Tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonlarında risk faktörü nedir?

İdrar yolu enfeksiyonuna pek çok etken yol açabilir. Yenidoğan döneminden sonra erkek ve dişi genitoüriner sistem anatomisi farklılık gösterdiği için kadınlarda daha sık rastlanır.

Küçük çocuklarda ve infantlarda konjenital anormallikler idrar yolu enfeksiyonlarıyla birlikte seyredebilir.

Yetişkinlerde ise diyabet, cinsel ilişki, diafram kullanımı, hamilelik, nörolojik disfonksiyon, reflü, tümörler ve böbrek taşları idrar yolu enfeksiyonu için tetikleyici olabilir. Yine yerleştirilen kataterler, idrar yolu araçları da idrar yolu enfeksiyonunu meydana getiren majör faktörler olmaktadır.